Частка другая
ХВАЁВАЯ БАРАНА
Цяпер я буду распавядаць сваю цікавую гісторыю. Змайстравалі мяне два цесляры
з суседняга мястэчка для маладой сям’і за мех дробнай бульбы і ладны шман сала.
А чым яшчэ плаціць, калі толькі-толькі на зямлю стаў і працаваць пачаў на сябе, а не на пана. Добра мяне змайстравалі, як кажуць людзі, з пачуццём. І пайшла я баранаваць сухі суглінак, наверх выкарчоўваць старыя карані і рэшткі гнілых пнёў. А каб глыбей мае зубы маглі ў зямлю ўвайсці, дык зверху паклалі на мяне некалькі цяжкіх доўгіх цаглін. Першы свой зуб згубіла я, калі натыкнулася на корань даўно згінуўшага дуба. Быццам на жалезную руду патрапіла. Потым яшчэ адзін, затым яшчэ — пакуль мой гаспадар сабе новую сталёвую ў кузні купіў. Мяне ж выкінулі, як непатрэбную, у смецце. Добра што не спалілі. А я магу і далей працаваць. Вось толькі палову зубоў згубленых на новыя замяніць. Праца мяне не палахое. Кажуць людзі, даўно дапамагае ім сталёвы конь, які цягне дзесяць сталёвых барон. Куды мне бяззубай з ім у працы цягацца.
КРОСНЫ
А колькі добрага і патрэбнага мы сваім гаспадарам зрабілі. Дзень грукаем, цялюткі шэры поцемак працуем пры лучыне, узоры неверагодныя тчом. Тут табе і ручнікі шлюбныя для нявест, у кожным з якіх свой прыгожы малюнак і арнамент, і посцілкі льняныя
шэрыя, якія потым з часам на сонцы бялюткімі стануць, як малако, і нават чароўныя
габелены. Гэта зусім іншая справа. Іх рабіць павінен майстар і не ў кожнай хаце ён быў. Наш майстар выконваў розныя заказы, яго творы нават за мяжой добра куплялі,
бо ён сапраўды мог усё жывое перанесці на льняное палатно і нічога не згубіць, ні аб чым не забыцца. А калі разгортвалі яго новы твор, усе ў голас дзівіліся: “Якая цудоўная праца. Якія жывыя валошкі, быццам вецер у полі іх сапраўды калыша”. Але з часам усё змяняецца. Памёр майстар, а дзеці працу яго не перанялі, пайшлі ў сваё жыццё. Нас, як невядомую затым пачвару, кінулі на гарышча і забыліся. Вось бы нам хоць адзін вечар папрацаваць і апошні габелен зрабіць. Ды хто цяпер ведае, што такое кросны. Такая наша сумная гісторыя.
Сяргей Брандт, 16.07.2014
Каментаваць