|
|
Цікавыя навучальныя апавяданні для маленькіх дзетак, якія пойдуць у школу. Налібоцкі лес
Перш-наперш, мае маленькія сябры, я хачу расказаць вам пра Налібоцкі лес, які часцей за ўсё пушчай называюць. Па чутках, цягнецца гэты абшар ад Міра да Валожына, ад Вішнева да Іўя. А на поўдні масіва — возера Кромань, якое нам з братам бясконцым акіянам здаецца. Сям-там праз лес крынічкі прабіваюцца, а з бакоў непраходныя вялікія рэчкі Заходняя Бярэзіна і Уса сталёвымі стужкамі ляжаць.
Наш лес толькі з выгляду дзікі. А на самай справе, па спецыяльных сцежках, створаных чалавекам, у лесе можна прайсці да месцаў знаходжання рэдкіх жывёл, да палян, дзе растуць кветкі і травы, занесеныя ў Чырвоную кнігу. Усё разам нам, лясным жыхарам, здаецца цэлым сусветам.
Вельмі добра адчуваем мы сябе ў гэтым агульным доме. Ціха тут і ўтульна. Нават сябрук бабёр, да якога на рэчку я хаджу ласавацца рыбай, спакойна будуе свае плаціны. Толькі здараецца, што дзяцел загрукоча і сойка захрыпіць, ці івалга разбудзіць усіх сваім пранізлівым свістам. У вершалінах дрэў час ад часу чутно, як закрычыць голуб, цецярук, нават глушэц, калі насцігнуць іх сваімі кіпцюрамі арол і ястраб.
У гушчары, дзе нізенькі верас туліцца да зямлі, бавяць час зубр і барсук, воўк і мядзведзь, ліса і вавёрка, заяц і алень. Тут яны не асцерагаюцца, што іх патурбуе ражок паляўнічага. Але паміж сабой звяры часта высвятляюць адносіны. Кожны жыхар пушчы пільна сочыць, каб ніхто з суседзяў не ступіў на тэрыторыю, якая засталася ім у спадчыну ад бацькоў. Мядзведзь, наш самы руплівы гаспадар, часта сварыцца з кабаном із-за месца пад дубам, якое кожны лічыць сваёй уласнасцю. У кожнай спрэчцы мядзведзь заўсёды бярэ верх. Тады кабан зарохкае і зляціць яшчэ ў большы гушчар, каб ніколі не пападацца на вочы касалапаму. І гэтак да наступнай спрэчкі. На палянках, дзе так слаўна грэе сонека і лапочуць абапал горкія асіны, сярод дзеразы і моху, усе любяць ласавацца чорнымі ягадамі і брусніцамі. У час смачнай трапезы ніхто не сварыцца і не паказвае свой характар. Усе роўныя за салодкім пачастункам. Вось тут мы з брацікам і пачулі шмат цікавых гісторый з прыгодніцкага жыцця жыхароў Налібоцкага лесу. Але пра гэта ў наступны раз. Фыр-фыр, да сустрэчы!
02.08.2013, Сяргей Брандт
Цікавыя навучальныя апавяданні для маленькіх дзетак, якія пойдуць у школу
Я маленькае рысяня з Налібоцкай пушчы. Там на ўскрайку ляснога возера, у дупле аднаго стражытнага дуба, я і жыву з мамай і татам, а таксама з братам Рысікам. Наш род вельмі знакаміты. Мы нават трапілі ў Чырвоную кнігу. А яшчэ выявы нашых продкаў за сваю мудрасць і шляхетнасць былі ўвекавечаны ў гярбах Вялікага Княства Літоўскага. Калі ты не ведаеш, як мы выглядаем, то я вам коратка апішу. Мы маем жоўтае з рудым футра ў чорныя плямкі. На вушках у нас самыя сапраўдныя, цудоўныя пушысцікі. Мы вельмі любім паляваць і лавіць рыбу. Узбірацца высока на дрэвы нам дапамагаюць вострыя і моцныя кіпцюрыкі. Хоць нас і называюць ляснымі катамі, але хвасты ў нас маленькія. Пра нас яшчэ кажуць: “Пабач, вунь рыська. Не падыходзь жа блізка!” Але маленькія рысяняты любяць гуляць, скакаць, лазіць і коўзацца. Паляваць мы пачынаем з вечара, а потым цэлы дзень мы спім. У апошні час людзі забываюцца, што рысі былі сапраўднымі гаспадарамі лясоў і блакітных азёраў. Але за многія стагоддзі мы былі амаль знішчаны – хтосьці хацеў мець пушыстую шапку, а хтосьці – пудзіла сабе ў дамашні музей у якасці трафея паляўнічага. Вось я і прыдумала сустракацца з вамі, дзеткамі, і расказваць пра сваё жыццё, каб, вы малыя, добра ведалі хто ў лесе і як жыве. Але, прабачце, у мяне яшчэ ёсць шмат спраў і адна з іх самая важная. Патрэбна нацягаць смачненькіх лінькоў для ўсіх на сняданак з маленькага ляснога азярца. Фыр-фыр, да сустрэчы!
01.08.2013, Сяргей Брандт
Мы на лавачцы сядзелi
I да вечара трындзелi:
— Ёсць у садзе нашым, —
Пяе гарэза-Маша, —
— Куст смачных парэчак.
— Трында, дык лезь пад печак!
— А у нас – Барыс смяецца,
Ёсць у пунi злева дзверцы.
Там ад сена дзiўны дух…
Будзеш ты цяпер-пастух!
— У мяне, — пачаў Сярожык,
Пад падлогай жыве вожык.
Сухiм лiсцем ён шуршыць.
— Праўда? Не, бо ён трындзiць!
Падыйшла малая Ната:
— Маю цацак я багата.
Ёсць прынцэса i салдацiк…
I дзюра ў старым плаццi!
Толькi Дзiмка Гармашок
Сядзiць цiха, як шашок.
Есць баранку з макам —
Сам вяршочак з гакам.
Мы на лавачцы сядзелi,
Песнi пелi i трындзелi.
Сяргей Брандт, 30.07.2013
Пануры, шэры дзень у голым полi,
Дождж зранку сеe дробны ўраджай.
Здаецца, што цяпер, а можа i нiколi,
Зялёным не пакрыецца аслiзлая мяжа.
У небе птушак хворых адгалоскi
Навеюць сум вакол, а золата рабiн,
Як скарб зямлi ляжыць, ля самай вёскi,
Адмежаваўшыся ад чарнаты галiн.
Дым з цеплынёй запросiць у госцi,
Сядзець ля пячы так цудоўна, добра так.
А дождж над дахамi пяе i просiць восень,
Каб сабiралася шустрэй у дальнi шлях.
Сяргей Брандт, 10.10.2012
|
|
