|
|
Махне крылом гарлiца
Сярод галiнак квёлых
I пра сябе дзiвiцца,
Пачуўшы наша мову.
Калi ёй спеў патрэбны
Цi цудныя здарэннi —
Прашэпча словы неба,
I кленчаць сцiпла ценi.
Сяргей Брандт, 09.12.2013
Сапраўдная гiсторыя, якую расказала мне ў дзяцінстве адна лекарка-шаптуха
ЧАСТКА ДРУГАЯ. НЕ УСЁ, ШТО БЛIШЧЫЦЬ, ПАХНЕ ЗОЛАТАМ
Сцяжынка, папятляўшы сярод жытнёвага поля i лугавых кветак, прывяла Цiмошку на ўскраек лесу, а там ужо за хмызняком стаяла шэрай плямкай утульная хатка паляўнiчага. Каля паветкi, дзе хлопчык паставiў сваю вуду, бавiлася ў жоўценькiм пясочку курыца з малымi пылянятамi. Побач, з пад куста агрэста, за ўсiм гэтым назiрала маладзенькая ласачка, але прыход рыбачка зблытаў усе яе планы i яна хуценька падалася ў сасновую пасадку.
— Бач як у гэтым свеце, дзе добрае жыве разам з дрэнным, за доўгiя часы так усё пераблыталася, што нельга адшукаць, што з’явiлася першым: ранiшнi свет цi ганарлiвы змрок? — разважаў хлопчык, шукаючы у пуньцы пад страхой такiя патрэбныя лекi свайму новаму знаёмаму.
— Чарцяня малое шкоднае, але вунь як любiць агуркi хрумкаць i смаркатае, як той сусед, што торф з балота цягае, сушыць, а потым людзям на палiва прадае.
За сваёй справай малы i не заўважыў, як прыехаў дахаты вярхом на канi слуга пана, што прыбегла ад ракi спалоханая матуля, ён толькi пачуў нейкую частку таемнай размовы.
— …Сёння на паляваннi … Пан загадаў застрэлiць ласiху, а яна з ласянём была… Раззлаваўся пан дзюжа, як той ляшак … Закавалi паляўнiчага ў кандалы … Калi ж ён хоча да суда справу давесцi, павiнен шукаць сабе абаронцу ….каб сялiба засталася ў сям’i — патрэбна пану заплацiць прыгаршню залатых дукатаў цi цахiнаў… Тры днi часу на ўсё… Гора…. Чытаць далей » КАЗКА ПРА ТОЕ, ЯК У ГОРЫ I ЧОРТ ДАПАМАГЧЫ МОЖА – Сяргей Брандт
Частка сёмая
ЛЕСАВІК
У нашай славянскай, з часам забытай міфалогii, ёсць адзiн дух, якi назаўсёды стаiць побач з лесам. Гэта лясун, лесавік, гаспадар лесу, усiх звяроў, кустоў i дрэваў.
Яму вельмi спадабаецца вецер, асаблiва цеплы, летнi, i калi ён iдзе па лесе, то вецер за
iм замятае ўсе сляды. Каб напалохаць людзей, лесавік можа крычаць i свiсцець. У некаторых гiсторыях расказваецца пра тоe, што ён можа красцi маленькiх дзетак.
Перад чалавекам гаспадар лесу можа з’явiцца, як трухлявы старычок з вельмі зялёнымi вачамі, але можа быць i страшнай пачварай з нагамi ад казла, барадой i, нават, рагамi.
Адзенне ў лясуна заўсёды вывернута на другi бок i не падпаясана. У яго цудоўныя вочы нельга глядзець вельмi доўга, а лепш дык i зусiм гэтага не рабiць.
Лесавік можа быць вельмi вялiзнага росту — галавой кранаць вярхушкi дрэў. А можа быць i зусiм маленькiм — нiжэй самiх кветак.
Лясны гаспадар загадвае ўсiмi жывёламi i можа накіраваць iх у любы бок, вось
чаму паляўнiчыя стараюцца не раззлаваць яго. Ён жа можа не даць iм паляваць. Дух лесу можа паказацца паляўнiчым, звычайна, разам з двума сабакамi, якія, як правiла, заўсёды палохаюцца лясуна i гэта для людзей верны знак, што перад iмi не хто iншы, як сам гаспадар лесу i з iм патрэбна падзялiцца прыпасамi, асаблiва чаем i цукрам. Тады лесавiк пойдзе з мiрам i не будзе чапаць паляўнічых. Чытаць далей » НАРОДНЫЯ ПРЫКМЕТЫ ад шчырага хатняга Дамавiка Мiколы – Сяргей Брандт
Лес цямнюткi поўны чар,
Замiрае лiст у ценi.
Ноч не стане на каленi,
Не схавае месяц твар.
Не зацягне ў свой сон,
Не кране агеньчык сэрца.
Рыпнуць горка неяк сенцы,
Жаль адыйдзе ад вакон.
За нагу трава кране,
Рвецца крык нечалавечы.
Але дыхаць болей нечым,
Жудасна, як быццам у сне.
Стог сустрэне на шляху,
Ён накрыўшыся туманам,
Будзе плямай нечаканай,
Што ўбачыш за вярсту.
Сяргей Брандт, 29.11.2013
|
|
Copyright © 2024 Казкі беларускія - Калі ласка, перадрукоўвайце матэрыялы, але стаўце па магчымасці спасылку! При перепечатке ссылка обязательна! 